Vi sinh vật là gì? Đặc điểm và ứng dụng của chúng

Vi sinh vật là gì? Có bao nhiêu loại vi sinh vật? Trong bài viết này, hãy cùng Công ty môi trường Envico khám phá về khái niệm, đặc điểm, các loại sinh vật và cũng như ứng dụng của chúng đối với sức khỏe và hệ sinh thái của chúng ta.

Vi sinh vật là gì?

Hình 1 : Vi sinh vật là gì?

Vi sinh vật là những sinh vật có kích thước siêu nhỏ, thường không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Chúng bao gồm các sinh vật đơn bào hoặc đa bào, có cấu tạo nhân sơ hoặc nhân thực. Vi sinh vật phân bố rộng rãi ở mọi nơi trên Trái đất, từ đất đai, nước biển, không khí cho đến cơ thể con người.

Xem thêm : Hợp chất hữu cơ là gì?

Đặc điểm của vi sinh vật

Dưới đây là những đặc điểm nổi bật của chúng:

Kích thước siêu nhỏ

Chúng có kích thước micromet, nhỏ hơn nhiều so với các sinh vật khác. Ví dụ, vi khuẩn có kích thước từ 0,2 đến 10 micromet, virus có kích thước từ 0,02 đến 0,3 micromet. Kích thước nhỏ giúp vi sinh vật có tỷ lệ diện tích bề mặt/thể tích lớn. Tỷ lệ này càng lớn, tốc độ trao đổi chất giữa vi sinh vật và môi trường càng nhanh.

Hấp thụ và chuyển hóa chất nhanh

Vi sinh vật có khả năng hấp thụ và chuyển hóa chất dinh dưỡng nhanh chóng. Nhờ có tỷ lệ diện tích bề mặt/thể tích lớn, vi sinh vật có thể hấp thụ chất dinh dưỡng từ môi trường một cách hiệu quả.

Chúng có nhiều enzym giúp xúc tác các quá trình chuyển hóa chất. Enzym là các protein có khả năng tăng tốc độ phản ứng hóa học. Nhờ khả năng hấp thụ và chuyển hóa chất nhanh, vi sinh vật có thể sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ trong nhiều môi trường khác nhau.

Khả năng thích nghi cao

Chúng có khả năng tồn tại ở nhiều môi trường khắc nghiệt như môi trường nóng, lạnh, axit, kiềm,… Khả năng thích nghi cao này giúp vi sinh vật phân bố rộng rãi trên Trái đất, từ những nơi có nhiệt độ cao như suối nước nóng đến những nơi có nhiệt độ thấp như Nam Cực.

Dễ phát sinh biến dị

Vi sinh vật sinh sản nhanh, số lượng lớn và tiếp xúc trực tiếp với môi trường sống. Do đó, chúng dễ phát sinh biến dị, tạo ra nguồn nguyên liệu cho quá trình tiến hóa. Biến dị là sự thay đổi trong cấu trúc di truyền của vi sinh vật. 

Phân loại vi sinh vật

Hình 2 : Phân loại vi sinh vật

Môi trường sống của vi sinh vật

Vi sinh vật có khả năng tồn tại và sinh sống ở rất nhiều môi trường khác nhau trên Trái Đất, từ những nơi quen thuộc đến những nơi khắc nghiệt nhất. Dưới đây là một số môi trường sống phổ biến của vi sinh vật:

Môi trường nước

Vi sinh vật trong nước ngọt tham gia vào các quá trình sinh học như phân giải chất hữu cơ và tái tạo chất dinh dưỡng, lọc và làm sạch nước.

Vi sinh vật trong nước mặn cung cấp thức ăn cho hệ sinh thái biển, tham gia vào quá trình tái tạo môi trường, có khả năng tương tác và tồn tại dưới dạng đơn bào, cụm tế bào và cấu trúc phức tạp.

Môi trường đất

Vi sinh vật trong đất tham gia vào các quá trình quan trọng như phân giải chất hữu cơ, phân huỷ các vật liệu hữu cơ, tái tạo chất dinh dưỡng, chuyển đổi các hợp chất hữu cơ thành dạng hữu ích cho cây trồng, tạo ra các cấu trúc như mycorrhizae giúp cây trồng hấp thụ nước và chất dinh dưỡng tốt hơn.

Môi trường không khí

Vi sinh vật trong không khí tuy không chứa nhiều nguồn dinh dưỡng, nhưng vi sinh vật vẫn có thể tồn tại và lưu thông trong không khí, di chuyển qua không khí dưới dạng các hạt bụi, hạt mịn hoặc trên các bề mặt không khí.

Chúng tham gia vào các quá trình quan trọng như phân giải chất hữu cơ, tái tạo chất dinh dưỡng, chuyển đổi các chất hóa học, có vai trò quan trọng trong chu trình cacbon và nitơ, đồng thời thực hiện quá trình phân giải và phân huỷ các chất hữu cơ dư thừa.

Ứng dụng của vi sinh vật

Hình 3 : Ứng dụng của vi sinh vật 

Kỹ thuật môi trường

Chúng giúp phân hủy chất hữu cơ và các chất ô nhiễm, làm sạch nước và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Chúng được sử dụng để phân hủy các chất thải rắn như rác thải sinh hoạt, rác thải nông nghiệp, rác thải công nghiệp. Được sử dụng để phân hủy các chất thải rắn, góp phần bảo vệ môi trường và tài nguyên.

Xem thêm: Xử lý nước thải thủy sản

Kỹ thuật thực phẩm

Sản xuất thực phẩm sử dụng để lên men bia, rượu, sữa chua, bánh mì, v.v., tạo ra hương vị và giá trị dinh dưỡng cho thực phẩm. Ngoài ra còn bảo quản thực phẩm, vi sinh vật có khả năng ức chế vi sinh vật gây hại, giúp bảo quản thực phẩm được lâu hơn.

Kỹ thuật sinh học

Vi sinh vật được sử dụng để sản xuất các loại thuốc như kháng sinh, hormone, enzyme, v.v. Sản xuất các hợp chất sinh học, sử dụng để sản xuất các hợp chất sinh học có giá trị cao như vitamin, enzyme, axit amin, v.v.

Kết luận

Hy vọng qua bài viết này có thể giúp bạn có câu trả lời về câu hỏi vi sinh vật là gì? Chúng ta cần hiểu rõ về vi sinh vật để có thể ứng dụng chúng vào thực tiễn và phòng chống các bệnh do vi sinh vật gây ra. Ngoài ra, vi sinh vật còn được ứng dụng trong các phương pháp xử lý nước thải. Giúp bảo vệ môi trường và ngăn ngừa dịch bệnh cho con người. 

Công ty môi trường Envico luôn mang đến những giải pháp về môi trường. Cung cấp các dịch vụ thiết kế xây dựng hệ thống xử lý nước thải, xử lý khí thải trên toàn quốc. Tư vấn hồ sơ thủ tục pháp lý về môi trường. Hãy liên hệ ngay để được tư vấn miễn phí với những phương án tối ưu nhất.

CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ MÔI TRƯỜNG ENVICO

Địa chỉ: Lầu 3, Indochina Tower, 4 Nguyễn Đình Chiểu, P. ĐaKao, Quận 1, Tp. HCM

Hotline: 0909 794 445 (Mr.Huy)

Điện thoại: (028) 66 797 205

E-mail: admin@envico.vn

Website: Congnghemoitruong.net 

Fanpage : Công nghệ môi trường Envico